दसैं, ब्याँज र नरपिसाचहरु
हरिहर दाहाल, (क्यालिफोर्निया)
बालीनालीहरु थन्क्याउन थाले होलान गाउँघर तिर
मकैका थाङ्राहरुले बारीका पाटाहरु सजिएका हुनन्
सुने,
काकी बितेर जुठो परेछ ठुलाघरेहरुलाई,
मेरो समबेदना सुनाइदिनु |
कठै!कती रोए होलान् बिछोडमा आफन्तहरु!
दसैं तिहार सुन्ने भएछ यस पटक|
लिङ्गेपिंङ र रोटेपिंङ तयारी समिती बन्यो रे
रानीबनबाट दरिला खम्बाहरु ल्याउनु
भरपर्दा पिर्काहरु बनाउनु
भाँचिन सक्छन हुईकिदा|
डोरेपिंङका पोयाहरु कसेर बनाउनु
चुडिन सक्छन मच्चिदा|
थुप्रै साथीहरु फर्किदै छन गाँउघर तिर
धेरैले हबाइजहाजको टिकाट काटी सके|
हामि नभ्याउने र नसक्नेहरु
मनलाई गाँठो पारेर बसेका छौं|
दिउसै अँध्यारो भएको छ हाम्रा मनहरुमा!
अहँ बिदा दिएन बैरिले,
पुरातन संस्कार नबुझ्नेहरुको भिडमा
जन्जिरमा बाँधिएको छ खुशी
गोरु झै जोत्छन रात दिन|
बिछोडको पिडाँले -भत्भती पोल्छ मुटु !
यस पटकको चाडमा,
सपनाका ब्यापारिहरु
राजधानिबाट सजिलै गाउँघर तिर झर्न सक्छन
खबरदार!
हरेक गौंडामा रोकिनु पर्छ ती नरपिसाचहरु!
हल्ला छ यता,
चाडको मौका पारेर
तस्कारहरु गोरखपुर हुँदै गाउँ छिर्दै छन
होसियार! माटो टेक्लान ति भस्मासुरहरुले!
सतर्क रहुन चेलीहरु|
तथाकथित परिबर्तनका संबाहकहरु
आधुनिकताका नाममा,
बिक्रितीको खेती गर्दै,
नाङ्गै बस्ती छिर्न सक्छन
सँस्कार सिकाई दिनु लबस्तराहरुलाई|
अरु खै के लेखौ र !
हजुरवा र हजुरआमा सँग बिन्ती छ,
अर्को साल जागिर छोडेरै भएपनी आउछु बरु
मलाई "पराधिन जिबनबाट मुक्त" हुने आशिर्बाद दिनुहोस्
मेरा नाममा जमरा र टिका सेलाई दिनु|
ठुल्दिदी र बैनीबाट माफि होस्,
मेरो नामको सयपत्रीको माला
हिफाजत गरेर राखिदिनु|
निधारमा आँशु दल्छु यो साल
अर्को पटक सप्तरङ्गी टिका लाउनु पर्छ।
परदेशी भाईलाई
"दासत्वबाट मुक्ती मिलोस्" को कामना गरिदिनु!
गुन्यिउ चोली किनी लाउनु
भाग पठाइ दिएको छु,साथीको हात|
आमा,
सधैं भाग्यले ठगिएकी तिमी
बुड्यौली अनुहारमा कहिल्यै हाँसो नआउने भो!
कती जोतिन्छौ सातुचामलका लागि|
जीबन भरी गरीबी र अभाबमा बाँचेर,
दसैं तिहार आउनु र जानुले
के फरक पार्छ र तिमीलाई हगी?
ए साँच्ची,
साहुको ब्याज पठाएको छु
बिन्ती छ,
बाँकी साँवामा चक्रबर्ती ब्याज नलगाएस्
ब्याँज तिरेर बित्ने भो जीबन|
चुस्नेहरु कती निर्लज्ज पिउँछन रगत पनि!
हाम्रो शुभेक्षा छ,
दसैं-तिहार धुमधामले मनाउनु|
गाँउलेहरु सबैलाई,
परदेशीको सँझना छ भनी दिनु!
हामा नाममा,
टीका र जमराले निधार ढाकेर
लिङ्गेपिंङ र रोटेपिंङमा मच्चिनु|
दही, चिउरा,केरा र सेल रोटी खाँदै,
मखमली र सयपत्रीका मालाले
सर्बत्र गलाहरु भरिदिनु|